طي يك دهه گذشته خودروسازان داخلي به لطف بالا بودن تعرفه و فعاليت در يك بازار انحصاري داخلي توانسته‌اند به تيراژ انبوهي از خودروهاي فاقد ‌كيفيت دست پيدا كنند به طوري كه طبق اعلام پليس راهنمايي و رانندگي كشور، بيشترين آمار تلفات در سوانح رانندگي مربوط به همين خودروها بوده است. اما دستورالعمل موسسه استاندارد مبني بر توقف شماره‌گذاري خودروهايي كه از ابتداي سال 89 موفق به اخذ استانداردهاي 55 گانه نشوند ظاهرا جدي است. اين تصميم كه چندي پيش از سوي رييس موسسه استاندارد كشور و دبير انجمن خودروسازان اعلام شد اين اميد را به وجود آورد كه شايد توليد خودروهاي بي‌كيفيت در كشور متوقف شود. اخذ 51 استاندارد آن هم در برابر حجم بالاي قطعات به كار گرفته شده در خودرو شايد رقم چندان بالايي به نظر نرسد و اين شائبه به وجود آيد كه تمام خودروهاي داخلي توان پاس كردن اين تعداد استاندارد را دارند اما اظهارنظر قائم‌مقام معاونت نظارت بر اجراي استاندارد و سيستم‌هاي كيفي موسسه استاندارد نشان‌‌دهنده آن است كه در حال حاضر برخي از خودروهاي داخلي توانايي پاس كردن اين استانداردها را ندارند كه در صورت عدم برطرف كردن عيوب موجود توليد آن‌ها از ابتداي سال 89 متوقف خواهد شد.
به گفته مرندي‌مقدم استانداردهاي در نظر گرفته شده براي سال 89 شامل 51 استاندارد عملكردي و 4 استاندارد محيط‌زيست است كه اين استانداردها در برنامه چهارم توسعه به تصويب رسيده و به دليل آن‌كه در آن زمان برخي خودروها توانايي پاس كردن اين استاندارد‌ها را نداشتند دولت الحاقيه‌اي براي اين قانون در نظر گرفت و به آنها فرصت داد تا سال 89 با ايجاد تغييراتي در خودروهاي خود موفق به اخذ استانداردهاي 55 گانه شوند.وي در ادامه مي‌گويد: خودروهايي كه توانايي پاس كردن استانداردهاي 55گانه را ندارند و در حال حاضر نيز توليد مي‌شوند و به خودروهاي الحاقي منتسب مي‌شوند، توليد آن‌ها تنها تا پايان سال 88 ادامه خواهد داشت.
رييس موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي نيز چندي پيش عنوان كرده بود كه خودروهايي همچون پرايد، روآ و وانت‌مزدا توانايي پاس كردن استانداردهاي 55 گانه را ندارند كه در صورت عدم تجديدنظر خودروسازها در اصلاح خودروهاي مذكور، شماره‌گذاري آن‌ها از ابتداي سال 89 متوقف خواهد شد.
توقف از نوعي ديگر
علاوه بر توقف توليد خودروهايي كه شرايط پاس كردن استانداردهاي 55 گانه را ندارند به گفته قائم‌مقام معاونت نظارت بر اجراي استاندارد و سيستم‌هاي كيفي موسسه استاندارد، با آغاز اجراي طرح نصب ترمز ABS و ايربگ، خودروهايي كه توانايي نصب تجهيزات ايمني را نداشته باشند نيز متوقف خواهند شد.
در‌حال‌حاضر چهار خودروي توليدي كشور توانايي نصب ترمز ABS و ايربگ را ندارند به همين دليل اين امر با مخالفت خودروسازان به خصوص رييس انجمن خودروسازان مواجه شده است به طوري كه به گفته نعمت بخش چهار خودرو روآ، وانت پيكان، مزدا و وانت نيسان از قابليت نصب ترمز ABS و ايربگ برخوردار نيستند و توقف توليد آن‌ها برخلاف مصوبات شوراي عالي اقتصاد است.
مرندي‌مقدم در پاسخ به اين پرسش كه طرح نصب اجباري ترمز ABS و ايربگ در چه مرحله‌اي قرار دارد، مي‌گويد: موسسه استاندارد در سال 85 طرح نصب ايربگ و ABS را مطرح كرد و اين طرح در دستور كار شوراي عالي استاندارد قرار گرفت اما با توجه به عدم تشكيل جلسات شورا طي دو سال گذشته اجراي آن با تاخير مواجه شد.
به گفته وي شوراي عالي استاندارد بررسي طرح‌هاي مذكور را به عهده كميسيون زيربنايي دولت واگذار كرده كه پس از بررسي‌هاي صورت گرفته توسط اين كميسيون و در صورت تصويب طرح پيشنهادي، شوراي عالي استاندارد جهت تصويب و ابلاغ تشكيل جلسه مي‌دهد و در خصوص طرح اجباري كردن نصب ترمز ABS و ايربگ كميسيون زير بنايي دولت طرح مذكور را تصويب كرده و هفته آينده نيز آخرين جلسه كميسيون تشكيل خواهد شد و پس از آن شوراي عالي جهت چگونگي ابلاغ مصوبه تشكيل جلسه خواهد داد.
به گفته قائم مقام نظارت بر اجراي استاندارد موسسه استاندارد، با تصويب اين طرح خودروسازان تا انتهاي سال 88 فرصت دارند تا محصولات خود را منطبق با نصب سيستم‌هاي ايربگ و ABS توليد كنند و پس از آن شماره‌گذاري خودروهاي فاقد سيستم‌هاي جديد ايمني متوقف خواهد شد.
مرندي مقدم در پاسخ به اين پرسش كه آيا بودجه‌اي براي اجراي طرح مذكور به خودروسازان اختصاص خواهد يافت يا خير افزود: شركت‌هاي خودروساز دولتي نيستند كه براي اجراي طرح به آنها بودجه تعلق بگيرد بلكه بنگاه‌هاي اقتصادي هستند كه بايد سرمايه خود را از طريق فروش محصولات و بازاريابي جبران كنند به همين دليل براي اجراي طرح‌هاي جديد نيازي به تخصيص بودجه نيست.
اجراي روش COP از سال آينده يكي ديگر از مباحث مطرح شده با قائم مقام معاونت نظارت بر اجراي استاندارد موسسه استاندارد تغيير روش اديت (ارزيابي) خودرو بود.
موسسه استاندارد در سال 86 و طي جلساتي كه در كميته ناوگان راه و ترابري و با حضور خودروسازان تشكيل شد، تغيير روش ارزيابي خودرو را مطرح كرد كه براين اساس نيز دستورالعملي با همكاري تمامي سازمان‌هاي ذي‌ربط تهيه شد كه براين اساس مقرر شد روش COP (اديت محصول روي خط توليد) جايگزين روش قبلي شود. با اجراي طرح COP موسسه استاندارد علاوه بر صدور مجوز، محصول نهايي را نيز كنترل مي‌كند و آن را با مجوز اوليه تطبيق مي‌دهد تا محصول از استانداردهاي اوليه خارج نشود. مرندي مقدم در پاسخ به اين پرسش كه طرح COP در چه مرحله‌اي قرار دارد، مي‌گويد: مراحل تدوين طرح COP به اتمام رسيده و اين طرح در حال تست در يكي از پايگاه‌هاي خودروسازي است تا مشكلات طرح بررسي و برطرف شود و با اتمام بررسي‌ها طرح از ابتداي سال 88 به مرحله اجرا گذاشته خواهد شد.