بالاخره بعد از مدت‌ها بحث و گفت و گو در مورد وضعیت جنرال موتورز آمريكا،‌اين شرکت خودروسازی ديروز يعني اول ژوئن سال 2009 میلادی رسما اعلام ورشکستگی کرد و بدین ترتیب شركتی با عمر یك قرن كه زمانی نماد قدرت و پویایی اقتصادی آمريكا بود، تحت مالكیت و چتر حمایتی دولت‌ اين كشور قرار مي‌گیرد.
‌اين سومین ورشكستگی بزرگ در طول تاریخ آمريكا و بزرگترین ورشكستگی در صنعت‌اين كشور محسوب مي‌شود. جنرال موتورز در سال 1908 تاسیس شد و در طی سال‌های 1931 تا 2008 ركوردار فروش خودرو در جهان بود. اما از سال 2008 به بعد شركت ژاپنی تویوتا به پرفروش ترین شركت خودروسازی در جهان تبدیل شد. سهم جنرال موتورز از بازار خودرو در سال 1954‌، 54‌درصد بود كه‌اين رقم در سال 2008 به 22‌درصد كاهش یافت.
آخرین سالی كه‌اين شركت از فعالیت‌های خود سود بدست آورد، سال 2004 بود. طی سال‌های 2005 تا 2008‌اين شركت به طور مداوم زیان كرده و تا كنون حجم زیان‌های‌اين شركت به 88‌ميليارد دلار رسیده است. ‌اين شرکت که با استفاده از منشور یازده قانون، اعلام ورشکستگی کرده است، طی 60 تا 90 روز آينده با ساختاری تازه وارد بازار مي‌شود و در‌اين بازه زمانی با استفاده از 1/30‌ميليارد دلار کمک مالی دولت مي‌تواند قدرت رقابت خود را در بازار بدست آورد و با خودروسازان بزرگ آسیایی و اروپایی رقابت کند.
باراک اوباما، رییس جمهوری آمريكا و فریتز هندرسون، مدیر عامل جنرال موتورز بعد از اعلام ورشکستگی رسمي‌در نیویورک سخنرانی کردند و به مردم و سهامداران اطمینان دادند که اوضاع اقتصادی‌اين شرکت اصلاح مي‌شود و جنرال موتورز با قدرت بیشتری به صحنه باز مي‌گردد. هندرسون در‌اين مورد گفت: «امروز یک روز تاریخی در اقتصاد آمريكا است، زیرا بزرگترین خودروسازی آمريكا و قدیمي‌ترین خودروساز‌ اين کشور ورشکسته شده است.»‌
اين شرکت برای 230‌هزار نفر در سراسر دنیا فرصت شغلی‌ايجاد کرده است و روزانه 20‌هزار خودرو در سراسر جهان تولید مي‌کند. مطالعات نشان مي‌دهد زندگی بیشتر از یک میلیون نفر از ساکنان آمريكا به بقای‌اين شرکت بستگی دارد. جنرال موتورز 54‌هزار نیروی کار فعال در آمريكا دارد که بعد از اعلام ورشکستگی و تعطیلی‌اين واحدها 21‌هزار نفر از آنها اخراج خواهند شد.
بر اساس طرح ورشكستگی جنرال موتورز طی 60 تا 90 روز حجم‌اين شركت تا حد قابل ملاحظه‌ای كاهش مي‌یابد و جنرال موتورزی كوچك تر ظهور خواهد یافت. در راستای‌اين سیاست 11 مركز جنرال موتورز به طور كامل تعطیل خواهد شد و سه مركز دیگر نیز به طور موقت تعطیل مي‌شوند.
قرار بر این است یکی از کارخانه‌هایی که به طور موقتی تعطیل شده‌ است، بعد از طی شدن مدت زمان 90 روزه دوباره بازگشایی شود و‌اين بار از آن برای تولید خودروهای کوچکی که بازار بیشتری دارند، استفاده خواهد شد‌. قرار بر‌اين است 40‌هزار نفر از کارگران ساعتی از مجموع 61‌هزار کارگر ساعتی مشغول در‌اين کشور اخراج شوند.
همچنين قرار بر‌اين است 5/72‌درصد از سهام شرکت تازه‌اي که تشکیل خواهد شد به دولتهای آمريكا و کانادا تعلق داشته باشد و 5/17‌درصد مابقی سهام‌اين شرکت به اتحادیه کارگران خودروسازی واگذار شود. سهامداران کنونی نیز هیچ سهمي‌در شرکت تازه نخواهند داشت و با دریافت ارزش سهام خود از‌اين شرکت رسما خارج مي‌شوند. به همین دلیل بسیاری از تحلیلگران صنعت خودرو، شرکتی که بعد از ورشکستگی روی کار مي‌آید را نه جنرال موتورز کنونی بلکه شرکت موتور دولتی
government motor مي‌نامند و بر‌اين باورند دولتی شدن بزرگترین شرکت صنعتی آمريكا نمادی از تغییر جهت سیاست‌های اقتصادی دولت آمريكا است.
روز شمار ورشکستگی بزرگترین خودروساز دنیا
شرکت خودروسازی جنرال موتورز در روز اول ژوئن سال 2009 میلادی رسما با استفاده از منشور یازده اعلام ورشکستگی کرد و از 1/30میلیارد دلار کمک مالی دولت استفاده کرد.
سی ان ان در گزارش خود که بعد از اعلام ورشکستگی جنرال موتورز ارائه داده است به ارائه تاریخ‌هاي کلیدی و اتفاقاتی پرداخته است که منجر به ورشکستگی بزرگترین خودروساز دنیا و قدیمی‌ترین خودروساز شد. بر طبق گزارش منتشر شده توسط سی ان ان تاریخ‌هاي کلیدی و تاثیرگذار در ورشکستگی این خودروساز بدین ترتیب است:
18 نوامبر سال 2008 میلادی: مدیرعامل شركت‌های جنرال موتورز و فورد و کرایسلر در جلسه رسمی کنگره اقدام به ارائه توضیحاتی در مورد وضعیت اقتصادی شرکت خود و برآورد آینده شرکت کردند. جنرال موتورز و کرایسلر در این جلسه هشدار دادند، بدون کمک مالی دولت تا قبل از سال 2009 میلادی با کمبود منابع مالی روبه‌رو مي‌شوند. این سه شرکت اعلام کردند در مجموع 25میلیارد دلار کمک مالی نیاز دارند تا بتوانند به کار خود در عرصه اقتصادی آمريكا ادامه دهند.
قانون‌گذاران و وکلای بزرگ آمريكا، روسای شركت‌های خودروسازی را محکوم کردند که این اوضاع نابسامان اقتصادی به دلیل اشتباهات آنها ایجاد شده است و یکی از بزرگترین اشتباهاتشان نیز استفاده از جت‌هاي شخصی برای جابه‌جا شدن روسا و مقامات ارشد شركت‌ها در میان ایالت‌ها و شهرهای مختلف آمريكا بوده است. بعد از این روسای شركت‌های خودروسازی آمريكا از جت‌هاي شخصی استفاده نکردند و بر طبق گفته مسوولان مالی شركت‌ها این جت‌ها برای پرداخت بخشی از بدهی‌هاي خودروسازان فروخته شد.
20 نوامبر سال 2008 میلادی: تلاش‌های کنگره برای ممانعت از فروپاشی صنعت خودروسازی سبب شد تا به جنرال موتورز و کرایسلر تا روز دوم ماه دسامبر سال 2008 میلادی فرصت داده شود تا طرح‌های اصلاحی خود را به دولت ارائه دهند و برای دریافت کمک مالی از دولت برنامه‌هاي تازه‌ای به کنگره بدهند.
4 دسامبر سال 2008 میلادی: مدیرعامل شركت‌های خودروسازی آمريكا در کنگره حاضر شدند و طرح‌های خود را ارائه دادند، ولی بازهم تردیدهای زیادی در مورد طرح‌های خود داشتند و بر این باور بودند حتی با استفاده از کمک مالی دولت نیز نمی‌توانند سال 2009 میلادی را به سلامت پشت سر بگذارند.
آنها اعلام کردند 34میلیارد دلار کمک مالی لازم دارند و با 25میلیارد دلار نمی‌توانند مشکلات خود را بر طرف کنند. در این زمان شرکت خودروسازی فورد از کنگره خواست تا به جای وام یا به تعبیر بهتر کمک مالی از خط اعتباری استفاده کند و این درخواست مورد توجه دست‌اندرکاران اقتصادی و اعضای کنگره قرارگرفت.
11 دسامبر سال 2008 میلادی: دومین تلاش برای نجات خودروسازان در سنا با شکست مواجه شد که دلیل آن بالا گرفتن اختلاف میان اتحادیه کارگران خودروسازی و شركت‌ها در مورد کاهش دستمزد کارگران بود. رهبران دموکرات سنا از دولت بوش خواستند تا با کمک بودجه «نجات وال استریت» به کمک خودروسازان بیایند و مانع از ورشکستگی یکی از صنایع کلیدی آمريكا شوند.
12 دسامبر سال 2008 میلادی: با وخیم‌تر شدن اوضاع اقتصادی آمريكا بوش اعلام کرد از بودجه‌هاي موجود دولت برای حمایت از خودروسازی استفاده مي‌کند. در این روز طرح واگذاری 4/17میلیارد دلار وام به دو شرکت جنرال موتورز و کرایسلر از طرف دولت بوش رسما اعلام شد.
17 فوریه سال 2009 میلادی: از آغاز رسمی کار اوباما کمتر از یک ماه مي‌گذرد. وی استیون راتنر را به عنوان مشاور ارشد کمیته صنعت خودرو معرفی کرد. این کمیته بعد از روی کار آمدن اوباما برای حمایت از خودروسازی این کشور تشکیل شد. این کمیته با مدیران ارشد صنعتی و کارشناسان اقتصادی جلسه تشکیل داد و به بررسی بهترین راهکارهای موجود برای بازسازی صنعت خودروسازی و ارتقای قدرت رقابت این صنعت در آمريكا پرداخت.
5 مارس سال 2009 میلادی: کارشناسان بازار خودرو در آمريكا در مورد توانایی خودروسازان برای باقی ماندن در بازار اعلام تردید کردند و همین مساله سبب شد تا ارزش سهام جنرال موتورز با 36درصد کاهش به کمتر از 45/1دلار آمريكا برسد.
19 مارس سال 2009 میلادی: وزارت خزانه‌داری آمريكا اعلام کرد 5میلیارد دلار کمک مالی به قطعه‌سازان ارائه مي‌دهد. دلیل اجرای این طرح احتمال ورشکستگی قطعه‌سازان در اثر مشکلات مالی خودروسازان ذکر شد.
29 مارس سال 2009 میلادی: دولت اوباما به ریک واگونر مدیرعامل جنرال موتورز دستور داد تا از سمت خود کناره‌گیری کند و فریتز هندرسون به جای وی به عنوان مدیرعامل جنرال موتورز انتخاب شد.
30 مارس سال 2009 میلادی: اوباما برنامه اصلاحی جنرال موتورز و کرایسلر را رد کرد و برای این دو شرکت ضرب‌الاجلی تعیین کرد که تا آن زمان شرایط خود را سامان بخشند. این مدت زمان برای رسیدن سهامداران و روسای شركت‌ها به یک نتیجه نهایی ضروری تشخیص داده شد.
30 آوریل سال 2009 میلادی: شرکت خودروسازی کرایسلر رسما با استفاده از منشور یازده اعلام ورشکستگی کرد. بعد از این کار 35درصد از سهام کرایسلر به فیات ایتالیا واگذار شد و دولت 5/3میلیارد دلار برای تامین هزینه‌هاي اجرایی لازم در دوران ورشکستگی و 5/4میلیارد دلار برای خروج از ورشکستگی به این شرکت واگذار کرد. وزارت خزانه داری آمريكا 8درصد از سهام کرایسلر را خریداری کرد.
29 مه سال 2009 میلادی: ضرب‌الاجل جنرال موتورز در حال پایان است و اتحادیه کارگران خودروسازی آمريكا به مقامات این شرکت در مورد دریافت 5/17درصد از سهام جنرال موتورز بعد از بازگشت به بازار به توافق رسیدند. جنرال موتورز اعلام کرد 11 واحد تولیدی را کاملا تعطیل مي‌کند و سه واحد را به حالت تعلیق در مي‌آورد.
30 مه سال 2009 میلادی: جنرال موتورز رسما اعلام ورشکستگی کرد و 5/72درصد از سهام این شرکت به دولت تعلق گرفت. دولت آمريكا که تا کنون 27میلیارد دلار به این شرکت وام داده بود 1/30میلیارد دلار دیگر نیز بعد از اعلام ورشکستگی در اختیار جنرال موتورز قرار داد.