اين در شرايطي است كه طبق تازه‌ترين آمار سازمان بازرسي كيفيت و استاندارد و سازمان بهينه‌سازي مصرف سوخت، حدود 75 درصد خودروهاي سواري توليد داخل از كيفيت پايين و مصرف سوخت بالايي برخوردارند.
در این افت و خیز تولید که آمار آن روی سایت رسمی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران قرار گرفته است، ایران خودرو رشد تولیدی 13 درصدی را به خود مي‌بیند و سایپا نیز، پنج درصد رشد را طی سال پیش و در مقایسه با سال 87، تجربه کرده است.
پارس خودرو نیز که مانند سايپا، پراید محصول پرتیراژ و استراتژیک این شرکت به شمار مي‌رود، در بازه زمانی مورد نظر با رشد تولیدی 17 درصدی روبه‌رو شده است.
در آمار تولید سواری‌ها، طبق معمول، پراید به عنوان خودرویی کم کیفیت، بیشترین تیراژ تولید را در اختیار دارد و مرسدس بنز ایران خودرو نیز کم تیراژترین به شمار مي‌رود.
از مجموع 17 مدل خودرو سواری تولیدی، شش مدل در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، با افت تولید مواجه شده‌اند که در این بین، سواری مرسدس بنز بیشترین کاهش تولید را به خود اختصاص داده است. بالاترین درصد رشد را نیز پژو 405 در اختیار دارد.
همچنین سایپا طی سال گذشته تنها 114 دستگاه مینیاتور را به تولید رسانده است.
افت 72 درصدی تندر ایران خودرو
در شرایطی که پارس خودرو توانست با تولید 25 هزار و 117 دستگاه تندر-90 طی سال گذشته، به رشدی هفت درصدی در مقایسه با سال 87 دست یابد، ایران خودرو در بازه زمانی مذکور تنها هفت هزار و 847 دستگاه تندر را به تولید رساند و نتیجه آن، افت تولید 72 درصدی این محصول فرانسوی است.
تندر در مجموع طی سال گذشته و در مقایسه با سال 87، افتی 6/36 درصدی را به خود مي‌بیند.
افت تولید تندر-90، رابطه‌ای مستقیم با بدهی خودروسازان به رنوپارس (تامین کننده قطعات تندر) دارد، به نحوی که این بدهی سبب شده تا رنوپارس نتواند قطعات تندر را در مقاطع زمانی مورد نیاز، در اختیار ایران خودرو و پارس خودرو قرار دهد.
در حال حاضر نزدیک به سه سال از آغاز تولید تندر-90 در ایران مي‌گذرد، اما این میهمان فرانسوی هنوز به تیراژ مناسبی دست نیافته و به همین دلیل با قیمتی زیاد به تولید مي‌رسد و در بازار عرضه مي‌شود.
پرمصرف‌ها و کم‌کیفیت‌ها در خط یک تولید
رشد تولید 7/11 درصدی خودروهای سواری کشور در شرایطی است که بیشترین سهم را از این رشد، خودروهایی نظیر پژو 405 و پراید در اختیار دارند.
پژو 405 که هم اکنون استراتژیک ترین محصول ایران خودرواست، با آمار تولیدی 174 هزار و 596 دستگاهی طی سال گذشته، 40 درصد رشد را در مقایسه سال 87 به خود مي‌بیند.
پژو 405 محصولی پرمصرف و متعلق به 30 سال پیش به حساب مي‌آید و 20 سالی مي‌شود که میهمان جاده مخصوص است.
همچنین پژو پارس دیگر محصول استراتژیک و پرمصرف ایران خودرو نیز در بازه زمانی مذکور آمار تولیدی 102 هزار و 49 دستگاهی را از خود به جا گذاشته و این آمار متضمن رشد 33 درصدی پارس شده است.
اگرچه دقیقا مشخص نیست ایران خودرو در شرایطی که امسال سال گرانی بنزین است و ایرانی‌ها به دنبال خودروهای کم‌مصرف خواهند رفت، با چه توجیهی بخش اعظم تولید خود را به پارس و 405 اختصاص داده است، اما به نظر مي‌رسد این شرکت برای ماندن در بازار چاره‌ای جز این ندارد؛ چراکه محصولات قابل عرضه چندانی در ایران خودرو به چشم نمی‌آید.
اما رشد تولید خودروهای پرمصرف پارس و 405 را باید در کنار آمار تولید 544 هزار و 159 دستگاهی پراید بگذاریم.
آنچه که از آمار تولید سال گذشته خودروسازان در بخش محصولات سواری برمی‌آید، سهم حدودا 75 درصدی پرمصرف‌ها و كم‌كيفيت‌ها از توليد داخلي است. طبق آمار، سایپا تا پایان اسفند ‌ماه سال گذشته، 296 هزار و 580 دستگاه انواع پراید را به تولید رسانده و در این زمینه به رشدی پنج درصدی دست یافته است. همچنین پارس خودرو زیرمجموعه سایپا نیز در بازه زمانی مورد نظر، 247 هزار و 579 دستگاه پراید را از خط تولید خود خارج و رشد تولیدی 18 درصدی را در این زمینه نصیب خود کرده است.
پراید طبق آمار سازمان بازرسی کیفیت و استاندارد، کیفیت نازلی دارد. طی یکی دو سال گذشته، همواره صحبت‌هاي زیادی مبنی بر حذف پراید از چرخه تولید مطرح شده است؛ اما با این وجود ظاهرا سایپا به هیچ وجه قصد خداحافظی با این کره‌ای قدیمی را ندارد. پراید البته از مصرف سوخت نسبتا مناسب و قیمتی زیر 10 میلیون تومان برخوردار است و این دو مورد، سبب شده که ایرانی‌ها از این محصول استقبال کنند.
سال افت روآ
اگر پژو روآ نیز مانند پارس و 405 ، با استقبال مشتریان روبه‌رو بود، ایران خودرویی‌ها قطعا تیراژ این محصول قدیمی و پرمصرف را نیز در کنار 405 و پارس افزایش مي‌دادند.
روآ طی سال گذشته به عکس دیگر پژویی‌هاي ایران خودرو، نه تنها رشد تولید را تجربه نکرده است، بلکه افت تولیدی 36 درصدی را نیز در مقایسه با سال 87 به خود مي‌بیند و از این رو باید سال 88 را سال افت روآ بنامیم.
افت تولید روآ در حالی است که پژو 206 با آمار تولیدی 114 هزار و 983 دستگاهی طی بازه زمانی مذکور، با رشد 31 درصدی روبه‌رو است. 206، جزو خودروهای کم‌مصرف تولید داخل به شمار مي‌رود و در مدل هاچ‌بک و صندوق‌دار به تولید مي‌رسد.
ایران خودرویی‌ها عنوان کرده‌اند طی سال جاری با توجه به گرایش مشتریان به سمت خودروهای کم‌مصرف، تیراژ 206 را افزایش خواهند داد. همچنین سمند، دیگر محصول ایران خودرو نیز طی سال گذشته، رشدی 19 درصدی را در مقایسه با سال 87 به خود مي‌بیند. ایران خودرو تا پایان اسفند ماه ، 105 هزار و 340 دستگاه سمند را به تولید رسانده است.
افت تولید بنز و رشد سوزوکی
ویتارا که در ایران خودرو خراسان و تحت برند سوزوکی ژاپن به مونتاژ مي‌رسد، طی سال گذشته و در مقایسه با سال 87، رشدی 10 درصدی را به خود مي‌بیند. این در شرایطی است که بنز ، میهمان آلمانی ایران خودرو با تیراژی بسیار اندک، طی بازه زمانی مورد نظر، افتی 94 درصدی را تجربه کرده است. ایران خودرو تا پایان اسفند ماه ، تنها سه هزار و 937 دستگاه ویتارا و 207 دستگاه بنز را مونتاژ کرده است.
مینیاتور، فقط 114 دستگاه
مشخص نیست سایپایی‌ها با چه برنامه ریزی و استدلالی سال 87 حدود 12 هزار دستگاه مینیاتور را پیش فروش کرده اند، خودرویی که طی سال گذشته، تنها 114 دستگاه از آن به تولید رسیده است. مینیاتور که سایپایی‌ها از آن با نام خودرو ملی یاد مي‌کنند، زمستان سال 87 رونمایی شد. این محصول، ظاهرا با مشکل تامین قطعات از سوی شرکت‌هاي خارجی روبه‌رو است.
مسوولان سایپا عنوان کرده اند که مینیاتورهای ثبت نامی را تا خرداد ماه امسال تحویل خواهند داد.
ریو در سرپایینی
در شرایطی که سایپا طی سال گذشته با تولید 14 هزار و 537 دستگاه زانتیا، به رشدی 33 درصدی در تولید این محصول در مقایسه با سال 87 دست یافته است، ریو، کره ای مونتاژی این شرکت با افت تولیدی 14 درصدی طی بازه زمانی مورد نظر روبه‌رو است.
این افت و خیز در شرایطی است که زانتیا تابستان سال جاری، سایپا را ترک خواهد کرد؛ اما خبری در زمینه حذف ریو از خط تولید این شرکت به گوش نمی رسد.
کاهش تولید دودیفرانسیل‌ها
نگاهی نیز به آمار تولید مونتاژی‌هاي پارس خودرو بیندازیم.
این شرکت در حالی طی سال گذشته و نسبت به سال 87 در تولید خودروهای دودیفرانسیل نظیر رونیز و همچنین نیسان پیکاپ، با افت تولیدی به ترتیب 43 و 22 درصدی مواجه شده است که مگان و ماکسیمای این شرکت رشد تولید را طی بازه زمانی مورد نظرتجربه کرده‌اند.
مگان، میهمان فرانسوی پارس خودرو38 درصد رشد را به خود مي‌بیند و ماکسیمای ژاپنی و پرمصرف این شرکت نیز به رشدی25 درصدی دست یافته است.


سال بد تجاری سازان
افت تولید 36 درصدی سایپادیزل و31 درصدی زامیاد، در کنار رشد تولید بسیار اندک و دو درصدی ایران خودرو دیزل طی سال گذشته و در مقایسه با سال 87 ، نشان از آن دارد که تجاری سازان، سال بسیار بدی را در تولید پشت سر گذاشته اند.
بنابر آماری که سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران روی سایت خود قرار داده، سه تجاری ساز صنعت خودرو کشور طی سال گذشته، تنها 62 هزار و 764 دستگاه انواع محصولات سبک و سنگین نظیر کامیون، کشنده، وانت نیسان و اتوبوس را به تولید رسانده و با این حساب افت تولیدی 27 درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده‌اند.
سایپا دیزل هرچند در تولید انواع کشنده، با رشد تولیدی 122درصدی طی بازه زمانی مورد نظر روبه‌رو شده، اما تولید کامیون و ميني‌بوس این شرکت کاهشی به ترتیب 88 و 36 درصدی را به خود مي‌بیند.
اما دیگر تجاری ساز کشور یعنی ایران خودرودیزل نیز اگرچه دو درصد رشد کرده ، اما در کل تیراژ تولید چندان مناسبی را ندارد.
آمار نشان مي‌دهد که ایران خودرو دیزل اگر چه طی سال 88 و در مقایسه با سال گذشته در تولید مینی بوس 39 درصد رشد را تجربه کرده اما کامیون و کامیونت، کشنده و اتوبوس های این شرکت ، به ترتیب افت تولیدی پنج ، 12 و نه درصدی را به خود می بینند.
این شرکت همچنین تا پایان اسفند ماه تنها دو دستگاه ون را از خط تولید خود بیرون داده است.
پرتیراژ اما منفی!
هرچند زامیاد، دیگر زیرمجموعه تجاری ساز سایپا توانسته طی سال 88 بیشترین آمار تولید میان سه تجاری ساز نیمه دولتی کشور را به خود اختصاص دهد اما مانند همتایان خود، با افت تولید در مقایسه با سال 88 مواجه شده است. زامیاد طی سال گذشته و در مقایسه با سال 87، به ترتیب افتی 32 و 98 درصدی را در تولید وانت نیسان و اتوبوس تجربه کرده است. این شرکت البته در تولید مینی‌بوس، کشنده و کامیون، رشدی به ترتیب 122، 16 و 88 درصدی را طی بازه زمانی مورد نظر به خود مي‌بیند.