هرچند خودروهایی که در شش ماهه اول سال وارد کشور شدند، با مجوز ثبت سفارش سال گذشته به گمرکات کشور وارد شدند اما با توقف ثبت سفارش از نیمه اول سال‌جاری پیش‌بینی می‌شود که از نیمه دوم سال گمرکات کشور از خودروهای وارداتی خالی شوند.
همه ساله با خروج خودروهای وارداتی از گمرکات کشور، خودروهای جدید به عنوان جایگزین وارد پارکینگ گمرکات می‌شدند، اما در سال‌جاری توقف طولانی مدت ثبت سفارش خودروهای وارداتی موجب شده تا با خروج وارداتی‌ها، خودروهای جدید جایگزین آنها نشود که این امر خلوت شدن محوطه گمرکات کشور را به همراه داشته است. این امر در شرایطی است که با ورود به هشتمین ماه سال‌جاری همچنان زمان باز شدن سایت ثبت سفارش خودروهای وارداتی و یا اعلام لیست خودروهای مجاز به وزارت بازرگانی نامشخص است.
از سوی دیگر در حال حاضر بخش زیادی از خودروهای موجود در پارکینگ‌های گمرک به خودروهایی که موفق به اخذ مجوز ورود از سوی مراجع ذی صلاح همچون وزارت صنایع و معادن، محیط زیست و موسسه استاندارد نشده‌اند اختصاص یافته است. خودروهایی که باید به کشور مبدا بازگردانده شوند. این در حالی است که برخی از وارد‌کنندگان به جای مرجوع کردن خودروهای غیر‌مجاز ترجیح می‌دهند تا زمان اخذ مجوز و جلب رضایت مراجع ذی صلاح این خودروها در محوطه گمرک باقی بمانند که با این شرایط می‌توان گفت تعداد خودروهای مجاز موجود در محوطه گمرک بسیار کمتر از آن است که به چشم می‌آید.
در انتظار دریافت مجوز
به گفته برخی از وارد‌کنندگان خودرو، توقف طولانی مدت ثبت سفارش خودرو در سال‌جاری عمده دلیل خالی شدن پارکینگ خودرو در گمرکات کشور است.
در جریان بازدید خبرنگار ما از گمرک شهریار یکی از وارد‌کنندگان خودرو عنوان کرد که تاخیر در تشکیل جلسه کمیته خودرو وزارت صنایع و معادن موجب شده تا صدور مجوز برای خودروهای وارداتی با تاخیر بسیار صورت گیرد و تا زمانی که کمیته خودرو تشکیل جلسه ندهد علاوه بر مشکل توقف ثبت سفارش واردات خودرو، ترخیص خودروهای جدید به دلیل عدم اخذ مجوزهای لازم از سوی وزارت صنایع و معادن، سازمان محیط زیست و موسسه استاندارد نیز با مشکل مواجه است. به گفته این وارد‌کننده، ترخیص خودروهای جدید منوط به اخذ مجوز جدید از سوی مراجع مذکور است که تاخیر در تشکیل کمیته خودرو موجب شده تا هم‌اکنون شرایط برای ورود این خودرو به کشور فراهم نشود.
عدم صدور مجوز برای خودروهای جدید موجب شده تا علاوه بر خودروهای غیر‌مجاز هم‌اکنون بخشی از محوطه گمرک به خودروهای در انتظار اخذ مجوز جدید تبدیل شود به طوری که در حال حاضر برخی از خودروهای کیا و هیوندایی که مدل 2011 آنها وارد بازار دنیا شده است در گمرکات کشور در حال خاک خوردن هستند و تا زمان تشکیل کمیته خودرو و صدور مجوز جدید برای این خودروها روند مذکور ادامه خواهد داشت.
یکی دیگر از وارد‌کنندگان حاضر در گمرک شهریار در پاسخ به این پرسش که هم‌اکنون چه خودروهایی با مشکل مجوز جدید مواجه هستند، می‌گوید: شرکت‌های بزرگ خودروساز هر 5 سال پلت فرم خودروهای خود را تغییر می‌دهند که این تغییرات در برخی مواقع علاوه بر بدنه شامل موتور خودرو نیز می‌شود، به همین دلیل خودرو تغییر شکل یافته باید پیش از ورود به کشور مجدد مجوزهای مد نظر در داخل کشور را پاس کند.
این وارد‌کننده خودرو در ادامه اظهار داشت: خودروهای اسپورتیج، توسان و برخی دیگر از مدلهای کیا و هیوندایی از جمله خودروهايی هستند که به دلیل تغییر و افزایش حجم موتور باید در خصوص اخذ مجوز جدید اقدام کنند، اقدامی که هنوز نتیجه بخش نبوده است.
مرجوعی‌های گمرک
علاوه بر خودروهای چشم انتظار مجوز هم‌اکنون بخشی از پارکینگ گمرک در اختیار خودروهایی قرار دارد که موفق به اخذ مجوز ورود به کشور نشده اند و در انتظار بازگشت به کشورشان هستند.
به گفته این وارد‌کننده، خودروها پیش از ورود به کشور باید از سوی موسسه استاندارد، سازمان محیط زیست و وزارت صنایع و معادن مجوز ورود به کشور را دریافت کنند به همین منظور برخی از وارد‌کنندگان پیش از ثبت سفارش اقدام به ورود خودرو به صورت آزمایشی به کشور می‌کنند و در صورتی که مجوز ورود از سوی مراجع مذکور صادر شود خودرو آزمایشی ثبت سفارش می‌شود.
این وارد‌کننده در ادامه می‌افزاید: خودروهایی که موفق به اخذ مجوز نشوند باید به کشور مبدا بازگردانده شوند به همین دلیل هم‌اکنون بخشی از گمرک به این خودروها اختصاص یافته است.
از میان خودروهایی که در گمرک شهریار هنوز موفق به دریافت مجوز از سوی کمیته خودرو نشده‌اند بیش از همه خودروهای BMW Z4 به چشم می‌آید. خودرویی که تعداد بالای آن در محوطه گمرک نشان دهنده آن است که این خودرو نه به منظور دریافت مجوز بلکه با امیدواری بیشتری وارد کشور شده است، به‌طوری که بخش انتهای گمرک شهریار هم‌اکنون به این مدل خودرو اختصاص دارد. به گفته یکی از مسوولان گمرک این خودرو از ابتدای سال‌جاری در این قسمت از گمرک اطراق کرده، اما هنوز موفق به اخذ مجوز از سوی مراجع ذی صلاح نشده اند. Z4 در ردیف خودروهای کوپه اسپرت قرار دارد.
علاوه بر Z4 ا، BMW X6 هشت سیلندر نیز در انتظار بازگشت است به گفته یکی از مقام آگاه در شرکت پرشیا خودرو، مدل شش سیلندر این خودرو موفق به اخذ مجوز ورود شده، اما مجوزی برای مدل هشت سیلندر این خودرو صادر نشده است.
از دو مدل BMW و اپل متوقف شده در گمرک که بگذریم در گمرک شهریار با خودروهایی مواجه می‌شویم که به منظور بررسی و تست برای تولید وارد کشور شده‌اند. در این خصوص می‌توان به سوبارو و اسمارت خودروهای ژاپنی و آلمانی اشاره کرد. خودروهایی که موفق به جلب رضایت خودروسازان داخلی نشده‌اند و به همین دلیل باید به کشور خود بازگردانده شوند.
ترکیه مسیر جدید
علاوه بر عدم صدور مجوز برای خودروهای جدید و توقف ثبت سفارش در سال‌جاری، ثابت نبودن نرخ ارز طی هفته‌های گذشته نیز موجب شده تا ورود خودروهای پیش ثبت سفارش شده از کشورهای عربی با مشکلات بسیاری مواجه شود، به طوری که به گفته برخی از وارد‌کنندگان خودرو مشکلات مذکور موجب شده تا وارد‌کنندگان به دنبال مسیر جدید برای واردات خودرو باشند.
علاوه بر نبود ثبات در نرخ ارز ظاهرا بروز برخی مسائل و مشکلات با کشورهای عربی نیز در ترغیب وارد‌کنندگان برای یافتن کشور جایگزین بی‌تاثیر نبوده است.
به گفته یکی از وارد‌کنندگان خودرو در حال حاضر ترخیص خودرو از کشورهای عربی با مشکلات بسیاری همراه است. به همین منظور برخی از وارد‌کنندگان هم‌اکنون ترکیه را به عنوان کشور جایگزین انتخاب کرده‌اند تا به این طریق بتوانند مشکلات ترخیص خودرو را کاهش دهند.
این وارد‌کننده در ادامه می‌افزاید: افزایش هزینه دریایی نقل و انتقال خودرو نیز یکی دیگر از دلایل تغییر کشورهای عربی است، چراکه پیش از این هزینه بارگیری دریایی ارزان تر از زمینی بود، اما در حال حاضر رویه مذکور تغییر کرده است.
انتخاب ترکیه به عنوان کشور جایگزین در حالی است که طی چند سال گذشته بیشترین ترخیص خودرو از کشورهاي عربي صورت گرفته است.